Wokół biegunów kuli ziemskiej, w surowym klimacie zimowym, panuje krajobraz pustyń lodowych. Na półkuli południowej Antarktydę oraz oblewające ją morza i leżące na nich wyspy często nazywa się Antarktyką. Podobnie brzmiąca nazwa - Arktyka odnosi się do obszarów położonych wokół bieguna północnego.
Antarktyda jest kontynentem położonym prawie w całości na południe od koła podbiegunowego południowego. Jest piątym pod względem wielkości kontynentem na Ziemi, otoczony ze wszystkich stron wodami oceanów. Izolację kontynentu potęgują otaczające go głębokie morza o stale sztormowej pogodzie. Antarktyda jest kontynentem o najwyższej średniej wysokości na kuli ziemskiej (2040m n.p.m.), a jej najwyższym punktem jest szczyt góry Vinson (5140 m n.p.m.) w Górach Ellswortha, Królowej Maud, wulkan Erebus oraz nunataki i niezlodowacone fragmenty wybrzeża. Nunatakami nazywa się nie pokryte lodem skaliste tereny otoczone ze wszystkich stron lodem lodowców. Cykl powstawania lądolodu i gór lodowych jest ciągły. Śnieg i szadź stopniowo gromadzą się na powierzchni Antarktydy, ponieważ szybciej ich przybywa niż ubywa. Dolne warstwy śniegu zamieniają się w firn pod wpływem własnego ciężaru, a także na skutek wnikania w śnieg wody pochodzącej z jego tajania w cieplejszych okresach. Firn to silnie ziarnisty śnieg, który następnie zmienia się w mlecznoszary lód, a potem w zupełnie nieporowaty niebieskawy lód lodowcowy.
Antarktyda jest kontynentem o najsurowszym klimacie na kuli ziemskiej. wynika to z położenia prawie całego kontynentu w strefie klimatu polarnego, ze średnią temperaturą waszystkich miesięcy poniżej zera, ścisłej izolacji kontynentu od ciepłych prądów morskich oraz znacznego wyniesienia powierzchni lądu nad poziom morza. Podczas 6-miesięcznej nocy polarnej powierzchnia gruntu traci więcej ciepła, niż otrzymuje podczas 6-miesięcznego dnia polarnego. Średnia roczna temperatura powietrza waha się od -10oC na wybrzeżach przy kole podbiegunowym do -60oC w części centralnej. Średnia roczna temperatura na biegunie południowym wynosi -50oC. Na stacji Wostok (78o28'S, 106o48'E) zanotowano absolutne minimum temperatury - 89,6oC. Miejsce to nazwano biegunem zimna. (...)
|
ZADANIA:
UMIEJĘTNOŚCI PODSTAWOWE:
1. Położenie Antarktydy na mapie świata.
2. Elementy ukształtowania poziomego i pionowego.
3. Śr. wys., grubość czaszy lodowej.
4. Lokalizacja stacji badawczych.
5. Cechy klimatu Antarktydy.
6. Cechy lodu firnowego, lodowców, lądolodu, logu szelfowego.
7. Przykłady zwierząt i roślin.
8. Główne surowce naturalne.
9. Główne założenia traktatu antarktycznego.
10. Udział polskich naukowców w badaniach Antarktydy.
11. Pochodzenie nazwy Antarktyda.
12. Dlaczego na Antarktydzie najcieplej jest w styczniu, a najzimniej w lipcu?
UMIEJĘTNOŚCI PONADPODSTAWOWE:
1.sposob powstania lądolodu antarktydy.
2. rożnice pomiedzy Antarktydą i Antarktyką
3. porownanie warunków naturalnych antarktydy wschodniej i zachodniej.
4. porównanie pustyni lodowej z innymi pustyniami na ziemi np saharą.
5.przyczyny występowania na kontynencie surowego klimatu.
6.mechanizm tworzenia sie roznych lodowców.
7.antarktyda-najwzszy kontynent- uzasadnic.
8.dlaczego antarktyda politycznie nie nalezy do zadnego panstwa i nie ma stałego osadnictwa.
9.dlaczego diura ozonowa jest najwiekszą nad antarktydą i dlaczego to zjawisko jest tak niebezpieczne?
10.jakie mogą być skutki pogarszenia się stanu czystości środowiska antarktydy
11.jakie zagroznia może napotkać statek żeglujący po wodach wokól antartydy? |
|